Konjunkturbarometer for industri og bergverk, 3. kvartal 2005

Konjunkturbarometeret for 3. kvartal 2005 syner auka produksjonsvolum og kapasitetsutnytting i industrien. Høgare ordretilgang i heimemarknaden er drivkraft bak denne utviklinga. Innanlandsk prisnivå held fram med å stige, medan eksportprisane syner negativ utvikling. Ordretilgangen frå eksportmarknaden er om lag uendra frå førre undersøking. Talet på arbeidsmånader som er dekte av ordrebehaldninga er merkbart høgare enn på same tid i fjor, og fleire leiarar peiker på kapasitetsvanskar og mangel på kvalifisert arbeidskraft som avgrensande faktorar for produksjonen. Gjennomsnittleg kapasitetsutnytting for industrien er om lag 82 prosent.

Generell bedømming av utsynet på kort sikt (4. kvartal 2005) er positiv, og stadig fleire leiarar melder at dei vurderer å justere opp gjeldande planar for nyinvesteringar. Samansett konjunkturindikator for industrien¹ blir berekna til 10 (sesongjustert nettotal) i 3. kvartal. Dette er eit klart signal om ytterlegare auke i samla produksjonsvolum i 4. kvartal. For internasjonale samanlikningar av resultat for denne indikatoren, viser Statistisk sentralbyrå til EUROSTAT (EU), Konjunkturinstitutet (Sverige) og Danmarks statistikk på Internett.

Innsatsvarer: Negative signal frå eksportmarknaden

Produsentar av innsatsvarer (treforedling, kjemisk industri, metallindustri med fleire) melder om høgare produksjonsvolum enn i 2. kvartal. Samla sysselsetjing ser også ut til å stige. Auken i samla ordrebehaldning syner teikn til å flate ut. Lågare ordretilgang frå eksportmarknaden er grunnen til dette. Eksportprisane held fram med å svekkje seg, medan heimemarknadsprisane er om lag uendra. Gjennomsnittleg kapasitetsutnytting blir berekna til om lag 84 prosent i 3. kvartal. Kapasitetsvanskar og mangel på kvalifisert arbeidskraft ser framleis ut til å vere ein vesentleg flaskehals for produksjonen, men stadig fleire leiarar peiker på lågare etterspurnad frå eksportmarknaden.

Generell bedømming av utsynet på kort sikt er positiv. Talet på leiarar som deler denne oppfatninga har vore meir eller mindre uendra sidan årsskiftet. Det er venta ytterlegare auke i samla produksjonsvolum.

Investeringsvarer: Auke i samla sysselsetjing

Innsamla data frå produsentar av investeringsvarer (metallvarer, maskinvarer, plattformer og skipsverft med fleire) syner positiv utvikling for mange av desse næringane. Samla produksjonsvolum og kapasitetsutnytting blir vurderte som høgare enn i 2. kvartal, og det synes å vere ein merkbar auke i talet på sysselsette. Det siste blir stadfesta av at stadig fleire leiarar melder at mangel på kvalifisert arbeidskraft verkar avgrensande for produksjonen. Veksande ordretilgang i heime- og eksportmarknaden gir auke i samla ordrebehaldning. Heimemarknadsprisen held fram med å stige, og nedgangen i eksportprisane syner teikn til å flate ut. Gjennomsnittleg kapasitetsutnyttingsgrad blir berekna til om lag 84 prosent. Talet på arbeidsmånader som blir dekte av ordrebehaldninga er merkbart høgare enn på same tid i fjor.

Det generelle utsynet på kort sikt blir vurdert som positivt av svært mange industrileiarar. Forventning om ytterlegare auke i produksjonsvolum, sysselsetjing og heimemarknadsprisar, stadfester dette synet.

Konsumvarer: Auka etterspurnad i heimemarknaden

Produsentar av konsumvarer (næringsmiddelindustri, forlagsverksemd, farmasøytisk industri med fleire) melder om auka produksjonsvolum og kapasitetsutnytting i 3. kvartal. Høgare innanlandsk etterspurnad er drivkraft bak denne utviklinga. Heimemarknadsprisane held fram med å stige, medan eksportprisane held seg om lag uendra. Talet på leiarar som melder om kapasitetsutnytting på 80 prosent eller meir, er om lag det same som i 3. kvartal 2004.

Det generelle utsynet på kort sikt blir vurdert som positivt. Stadig fleire leiarar melder at dei vurderer å justere opp gjeldande planar for nyinvesteringar. Dette tyder på optimisme også på noko lengre sikt.

¹Samansetninga til indikatoren samt kopling mot internasjonale samanlikningar er skildra i eit eige avsnitt i pressemeldinga for 3. kvartal 2003 (sjå tidlegare publisert).