Aktivitet i sentrumssoner, 1. januar 2015

Folk vel i stadig aukande grad å bu urbant. Det er òg eit politisk ønskje å nytte tettstadsarealet så godt som råd for å minke presset på areala omkring, og samstundes leggje til rette for å minimere transportmengda mellom bustad, arbeid og eit variert tenestetilbod.

Bur og arbeider litt tettare

Det er gjort justeringar i metoden for å avgrense sentrumssoner. Dette gjer at færre busette vert rekna med i statistikken, slik vi gjer greie for i informasjonsboksen. Dimed er det eit brot i statistikken. Det er også gjort ein ny berekning av 2014 etter den justerte metoden, og desse tala vert omtala her.

Talet på både tilsette, busette og areal har auka frå 2014 til 2015. Talet på busette og tilsette har stige noko meir (5 prosent) enn arealet (3 prosent), og difor har det vorte litt større tettleik. Talet på busette i heile landet har i den same perioden gått opp om lag 1 prosent.

Det er no berekna å vere godt over dobbelt så mange tilsette som busette i sentra. Det bur nær 6 500 innbyggjarar per km2 i sentra, medan tilsvarande tal for tilsette er om lag 16 000.

Tettare i dei store tettstadene

For alle storleiksklassar vi opererer med i statistikken, gjeld at det er fleire tilsette enn busette per km2 i sentrumssonene. Tettleiken av både busette og tilsette i sentrumssoner aukar med storleiken på tettstadene. I dei større tettstadene er det fleire gonger så mange tilsette og busette per km2 i sentrumssona som i bygdesentra. Sentra i alle storleiksklasser har hatt vekst i både areal, busette og tilsette frå 2014 til 2015. Tettleiken av busette og tilsette har auka i den største tettstadklassen, vore jamn i den mellomste klassen, medan tettleiken har gått noko ned i den minste tettstadsklassen.

Det er ikkje gjeve at gruppene inneheld dei same tettstadene frå år til år. Etter kvart som tettstadene veks, kjem dei over i andre grupper.

Delen omsetnad i sentrum og tettstad gjev viktig miljøinformasjon

Det er også i år laga tal for dei to miljøindikatorane:

• Detaljvareomsetnaden i hovudsentra og
• Tettstad som del av detaljvareomsetnaden i kommunen

Dersom meir varehandel skjer i sentrale og konsentrert busette område og ikkje i spreitt utbygde strok og hjå kjøpesenter utanfor busette strok, vil det kunne føre til mindre transport og utslepp. Statistikken er utarbeidd for dei kommunane der datagrunnlaget er godt nok.