Veljarane til MDG og Raudt ivrigast til å førehandsrøyste

36 prosent røystene vart gjevne på førehand ved stortingsvalet i år, syner tal frå statistikken Stortingsvalet. Det er ny rekord. I 2013 røysta 30 prosent på førehand.

Fram til 1980-talet røysta under 10 prosent på førehand. Frå 1980-talet vart det lagt betre til rette for å kunne røyste på førehand, og frå slutten av 1990-talet og fram til 2009 røysta rundt 20 prosent på førehand. Ved siste val var det talet auka til 36 prosent, fortel statistikkrådgjevar Øyvin Kleven i SSB.

I 2017 var det veljarane til Miljøpartiet dei grøne og Raudt som i størst grad røysta før sjølve valdagen. Blant veljarane til Kristeleg Folkeparti og Venstre var det òg eit lite fleirtal som røysta på valdagen.

– Men samla sett er skilnaden mellom dei som røysta på førehand og dei som røysta på valdagen liten. Denne skilnaden var større ved tidlegare stortingsval da det var færre som røysta på førehand, seier Kleven.

– Skilnaden er mindre enn tidlegare. I 2013 var skilnaden på 10,4 prosentpoeng, medan han i 2017 var nede i 8,6 prosentpoeng, påpeikar Kleven.

Høgare valdeltaking i ti av fylka

Den samla valdeltakinga i 2017 vart 78,2 prosent – det same som ved førre stortingsval. Men i 10 av fylka steig valdeltakinga. Størst var auken i Finnmark, her røysta 72,6 prosent i 2017 i høve til 71,3 i 2013.

– Valdeltakinga i fylka følgde elles det vanlege mønsteret med Akershus på topp med 81,2 prosent og Finnmark på botn, seier Kleven.

Ap tilbake i alle fylker og nær alle kommunar

Arbeidarpartiet (Ap) hadde ein tilbakegang på 3,5 prosentpoeng i høve til valet i 2013, Høgre hadde ein tilbakegang på 1,8 prosentpoeng. Senterpartiet (Sp) gjekk fram med 4,8 prosentpoeng medan Sosialistisk Venstreparti (SV) gjekk fram med 1,9 prosentpoeng. Dette var dei største endringane frå 2013.

Oppslutninga om Ap gjekk ned i alle dei 19 fylka som utgjer valdistrikta. Det var òg ein tilbakegang for Ap i 413 av dei 426 kommunane. Høgre gjekk tilbake i 304 kommunar. Senterpartiet hadde framgang i alle fylka og i alle kommunar unnateke éin: Fosnes i Nord-Trøndelag. SV gjekk fram i 383 kommunar.

Ny kvinnerekord på Stortinget

Det vart vald inn 69 kvinner til Stortinget, det er 2 representantar fleire enn i 2013, og delen kvinner er no 41 prosent. Senterpartiet har høgast kvinnerepresentasjon med 53 prosent. Av partia over sperregrensa har Venstre lågast kvinnerepresentasjon, 1 kvinne blant 8 representantar.